ابن محمود بن حسن بن نبان یشکری ربعی. وی فلکی بود و در سال 595 هجری قمری در بصره متولد شد واصل او از بغداد است و در سال 680 هجری قمری در دمشق درگذشت. او را اشعار لطیفی است. (از الاعلام زرکلی)
ابن محمود بن حسن بن نبان یشکری ربعی. وی فلکی بود و در سال 595 هجری قمری در بصره متولد شد واصل او از بغداد است و در سال 680 هجری قمری در دمشق درگذشت. او را اشعار لطیفی است. (از الاعلام زرکلی)
ابن موسی لشکری. مکنی به ابوالحسن. ششمین تن از بنی شداد بود که از سال 425 تا441 هجری قمری بر گنجه حکومت کرد. وی از ممدوحان بزرگ قطران شاعر بود و این شاعر در حدود پانزده شانزده قصیده و قطعه در مدح او دارد و از اشعار وی معلوم میشود که این ابوالحسن لشکری به جنگ گرجیان و ارمنیان پرداخته و در جنگی آنان را سخت شکست داده، و شکست فضلون و مملان دو حاکم پیش از خود را جبران کرده است. اورا چهار فرزند به نام منوچهر، انوشیروان، گودرز و اردشیر بوده است. (از شهریاران گمنام ص 278 و 328)
ابن موسی لشکری. مکنی به ابوالحسن. ششمین تن از بنی شداد بود که از سال 425 تا441 هجری قمری بر گنجه حکومت کرد. وی از ممدوحان بزرگ قطران شاعر بود و این شاعر در حدود پانزده شانزده قصیده و قطعه در مدح او دارد و از اشعار وی معلوم میشود که این ابوالحسن لشکری به جنگ گرجیان و ارمنیان پرداخته و در جنگی آنان را سخت شکست داده، و شکست فضلون و مملان دو حاکم پیش از خود را جبران کرده است. اورا چهار فرزند به نام منوچهر، انوشیروان، گودرز و اردشیر بوده است. (از شهریاران گمنام ص 278 و 328)
ابن عبدالله ششتری نمیری اندلسی. مکنی به ابوالحسن. وی فقیه و صوفی و حکیم و ادیب و شاعر و نویسندۀ قرن هفتم هجری قمری بودو در سال 668 هجری قمری در دمیاط مصر درگذشت. او راست: 1- دیوان شعر. 2- الرساله العلمیه. 3- الرساله القدسیه فی توحید العامه و الخاصه و المراتب الایمانیه والاسلامیه و الاحسانیه. 4- العروه الوثقی فی بیان السنن و احصاءالعلوم و مایجب علی المسلم أن یمله و یعتقده الی وفاته. 5- المقالید الوجودیه فی أسرار الصوفیه. ششتری منسوب است به قریۀ ششتر از نواحی وادی آش در اندلس. (از معجم المؤلفین ج 7 ص 135). صاحب معجم المؤلفین به مآخذ ذیل نیز اشاره کرده است: نفح الطیب مقری ج 7 ص 161. لسان المیزان ابن حجر ج 2 ص 240. جامع الکرامات حسن کوهن ص 63. ایضاح المکنون بغدادی ج 1 ص 510 و ج 2 ص 99 و... فهرس المخطوطات المصورۀ سید ج 1، ص 461. هدیه العارفین بغدادی ج 1 ص 711
ابن عبدالله ششتری نمیری اندلسی. مکنی به ابوالحسن. وی فقیه و صوفی و حکیم و ادیب و شاعر و نویسندۀ قرن هفتم هجری قمری بودو در سال 668 هجری قمری در دمیاط مصر درگذشت. او راست: 1- دیوان شعر. 2- الرساله العلمیه. 3- الرساله القدسیه فی توحید العامه و الخاصه و المراتب الایمانیه والاسلامیه و الاحسانیه. 4- العروه الوثقی فی بیان السنن و احصاءالعلوم و مایجب علی المسلم أن یمله و یعتقده الی وفاته. 5- المقالید الوجودیه فی أسرار الصوفیه. ششتری منسوب است به قریۀ ششتر از نواحی وادی آش در اندلس. (از معجم المؤلفین ج 7 ص 135). صاحب معجم المؤلفین به مآخذ ذیل نیز اشاره کرده است: نفح الطیب مقری ج 7 ص 161. لسان المیزان ابن حجر ج 2 ص 240. جامع الکرامات حسن کوهن ص 63. ایضاح المکنون بغدادی ج 1 ص 510 و ج 2 ص 99 و... فهرس المخطوطات المصورۀ سید ج 1، ص 461. هدیه العارفین بغدادی ج 1 ص 711
ابن سعد بن عبدالله عسکری. مکنی به ابوالحسن. محدث و حافظ و سیّاح (رحاله) بود و در سال 305یا 313 هجری قمری در ری درگذشت. او راست: کتاب الرائد. (از معجم المؤلفین از ایضاح المکنون ج 2 ص 302). در تاریخ اسلام، محدث به عنوان فردی شناخته می شود که تلاش دارد تا سنت پیامبر اسلام را بدون هیچگونه تغییر یا تحریف، به نسل های بعدی منتقل کند. این افراد در جوامع علمی و دینی، از مقام والایی برخوردار بودند. مهم ترین ویژگی محدثان دقت در انتقال احادیث صحیح است، چرا که حفظ دقت در نقل، به ویژه در دوران هایی که دشمنان اسلام در حال تحریف آن بودند، امری ضروری بود. ابن سعید عسکری. وی بر بسیاری از اهل حدیث زمان خود برتری و رجحان داشت و در سال 300 هجری قمری درگذشت. (از حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 290) ابن محمد عسکری. وی رسالۀ احمد بن وزیر را ساخته است. (از الفهرست ابن الندیم)
ابن سعد بن عبدالله عسکری. مکنی به ابوالحسن. محدث و حافظ و سیّاح (رحاله) بود و در سال 305یا 313 هجری قمری در ری درگذشت. او راست: کتاب الرائد. (از معجم المؤلفین از ایضاح المکنون ج 2 ص 302). در تاریخ اسلام، محدث به عنوان فردی شناخته می شود که تلاش دارد تا سنت پیامبر اسلام را بدون هیچگونه تغییر یا تحریف، به نسل های بعدی منتقل کند. این افراد در جوامع علمی و دینی، از مقام والایی برخوردار بودند. مهم ترین ویژگی محدثان دقت در انتقال احادیث صحیح است، چرا که حفظ دقت در نقل، به ویژه در دوران هایی که دشمنان اسلام در حال تحریف آن بودند، امری ضروری بود. ابن سعید عسکری. وی بر بسیاری از اهل حدیث زمان خود برتری و رجحان داشت و در سال 300 هجری قمری درگذشت. (از حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 290) ابن محمد عسکری. وی رسالۀ احمد بن وزیر را ساخته است. (از الفهرست ابن الندیم)
علی بن محمد بن علی بن موسی علیهم السلام. دهمین امام از ائمۀ شیعۀ اثناعشریه و نسبت او به عسکر سرمن رأی است. رجوع به ابوالحسن (علی النقی...) و مآخذ ذیل شود: الاعلام زرکلی ج 5، ابن خلکان ج 1 ص 322، منهاج السنه ج 2 ص 129، یعقوبی ج 3 ص 225، نورالابصار ص 158، تاریخ بغداد ج 12 ص 56، نزههالجلیس ج 2 ص 82، اللباب فی تهذیب الانساب ج 2
علی بن محمد بن علی بن موسی علیهم السلام. دهمین امام از ائمۀ شیعۀ اثناعشریه و نسبت او به عسکر سرمن رأی است. رجوع به ابوالحسن (علی النقی...) و مآخذ ذیل شود: الاعلام زرکلی ج 5، ابن خلکان ج 1 ص 322، منهاج السنه ج 2 ص 129، یعقوبی ج 3 ص 225، نورالابصار ص 158، تاریخ بغداد ج 12 ص 56، نزههالجلیس ج 2 ص 82، اللباب فی تهذیب الانساب ج 2
ابن محمد بن علی بن وهب بن مطیع قشیری شافعی. ملقب به محب الدین و مشهور به ابن دقیق العید. فقیه بود و در ماه صفر سال 657 هجری قمری در قوص متولد شد و در رمضان سال 716 هجری قمری در قاهره درگذشت. او راست: 1- تحفهاللبیب فی شرح کتاب التقریب. 2- شرح التعجیز، که کامل نشده است. (از معجم المؤلفین از طبقات الشافعیۀ سبکی ج 6 ص 241 و الطالع السعید ادفوی ص 217 و دررالکامنۀ ابن حجر ج 3 ص 113 و حسن المحاضرۀ سیوطی ج 1 ص 238 و کشف الظنون حاجی خلیفه ص 418)
ابن محمد بن علی بن وهب بن مطیع قشیری شافعی. ملقب به محب الدین و مشهور به ابن دقیق العید. فقیه بود و در ماه صفر سال 657 هجری قمری در قوص متولد شد و در رمضان سال 716 هجری قمری در قاهره درگذشت. او راست: 1- تحفهاللبیب فی شرح کتاب التقریب. 2- شرح التعجیز، که کامل نشده است. (از معجم المؤلفین از طبقات الشافعیۀ سبکی ج 6 ص 241 و الطالع السعید ادفوی ص 217 و دررالکامنۀ ابن حجر ج 3 ص 113 و حسن المحاضرۀ سیوطی ج 1 ص 238 و کشف الظنون حاجی خلیفه ص 418)
ابن احمد مغربی یشرطی شاذلی. وی شیخ طریقۀ یشرطیه از طرق شاذلیه بود. در سال 1211 هجری قمری در بنزرت متولد شد و در سال 1266 ه. ق. در عکا (در فلسطین) مسکن گزید و به واسطۀ انتشارطریقت او در شام، حکومت عثمانی از ترس برپا شدن فتنه، او را مدت سه سال به قبرس تبعید کرد. و پس از بازگشت نیز به تبلیغ برای طریقت خویش پرداخت و مدتی نیزدر منزل امیر عبدالقادر تحت نظر بود تا در سال 1316هجری قمری درگذشت. یشرطی منسوب به قبیله ای از قبایل مغرب است که گویند حسنی الاصل است. (از الاعلام زرکلی)
ابن احمد مغربی یشرطی شاذلی. وی شیخ طریقۀ یشرطیه از طرق شاذلیه بود. در سال 1211 هجری قمری در بنزرت متولد شد و در سال 1266 هَ. ق. در عکا (در فلسطین) مسکن گزید و به واسطۀ انتشارطریقت او در شام، حکومت عثمانی از ترس برپا شدن فتنه، او را مدت سه سال به قبرس تبعید کرد. و پس از بازگشت نیز به تبلیغ برای طریقت خویش پرداخت و مدتی نیزدر منزل امیر عبدالقادر تحت نظر بود تا در سال 1316هجری قمری درگذشت. یشرطی منسوب به قبیله ای از قبایل مغرب است که گویند حسنی الاصل است. (از الاعلام زرکلی)
ابن اسماعیل بن اسحاق بن سالم بن اسماعیل بن عبدالله بن موسی بن بلال بن عامر بن ابی موسی عبدالله بن قیس اشعری یمانی بصری، مکنّی به ابوالحسن. پیشوای اشعریان. رجوع به ابوالحسن اشعری و مآخذ ذیل شود: معجم المؤلفین ج 7 ص 35. الفهرست ابن الندیم ج 1 ص 181. تاریخ بغداد خطیب بغدادی ج 11 ص 346. وفیات الاعیان ابن خلکان ج 1 ص 412. طبقات الشافعیۀ سبکی ج 2 ص 345. کشف الظنون ص 208، 440 و 838. ایضاح المکنون ج 1 ص 553 و ج 2 ص 94 و سایر صفحات. هدیهالعارفین ج 1 ص 676. البدایۀ ابن کثیر ج 11 ص 187. النجوم الزاهره ج 3 ص 259. شذرات الذهب ج 2 ص 303. مختصر دول الاسلام ج 1 ص 157. مفتاح السعاده ج 2 ص 22. المجددون فی الاسلام صعیدی ص 158. الاشعری تألیف حموده غرابه. تاریخ الفلسفه فی الاسلام ص 65. کنوزالاجداد محمد کردعلی ص 146. روضات الجنات خوانساری ص 474. طبقات الشافعیۀ اسنوی ص 14. سیرالنبلاء ذهبی ج 10 ص 20. طبقات ابن صلاح ص 65. مناقب الشافعی و طبقات اصحابه من تاریخ الذهبی ص 62. مناقب ابوالحسن الاشعری محمد بازلی. عیون التواریخ ج 12 ص 46. التذکره طاهر جزایری ص 5. الوافی صفدی ج 12 ص 3. الاعلام زرکلی چ 2 ج 5 ص 69. دائره المعارف الاسلامیه ج 2 ص 218 ابن محمد بن احمد بن یوسف بن محمد هیثمی طبناوی قاهری مالکی اشعری، ملقّب به نورالدین. رجوع به علی طبناوی شود
ابن اسماعیل بن اسحاق بن سالم بن اسماعیل بن عبدالله بن موسی بن بلال بن عامر بن ابی موسی عبدالله بن قیس اشعری یمانی بصری، مکنّی به ابوالحسن. پیشوای اشعریان. رجوع به ابوالحسن اشعری و مآخذ ذیل شود: معجم المؤلفین ج 7 ص 35. الفهرست ابن الندیم ج 1 ص 181. تاریخ بغداد خطیب بغدادی ج 11 ص 346. وفیات الاعیان ابن خلکان ج 1 ص 412. طبقات الشافعیۀ سبکی ج 2 ص 345. کشف الظنون ص 208، 440 و 838. ایضاح المکنون ج 1 ص 553 و ج 2 ص 94 و سایر صفحات. هدیهالعارفین ج 1 ص 676. البدایۀ ابن کثیر ج 11 ص 187. النجوم الزاهره ج 3 ص 259. شذرات الذهب ج 2 ص 303. مختصر دول الاسلام ج 1 ص 157. مفتاح السعاده ج 2 ص 22. المجددون فی الاسلام صعیدی ص 158. الاشعری تألیف حموده غرابه. تاریخ الفلسفه فی الاسلام ص 65. کنوزالاجداد محمد کردعلی ص 146. روضات الجنات خوانساری ص 474. طبقات الشافعیۀ اسنوی ص 14. سیرالنبلاء ذهبی ج 10 ص 20. طبقات ابن صلاح ص 65. مناقب الشافعی و طبقات اصحابه من تاریخ الذهبی ص 62. مناقب ابوالحسن الاشعری محمد بازلی. عیون التواریخ ج 12 ص 46. التذکره طاهر جزایری ص 5. الوافی صفدی ج 12 ص 3. الاعلام زرکلی چ 2 ج 5 ص 69. دائره المعارف الاسلامیه ج 2 ص 218 ابن محمد بن احمد بن یوسف بن محمد هیثمی طبناوی قاهری مالکی اشعری، ملقّب به نورالدین. رجوع به علی طبناوی شود
ابن جباره بن محمد بن عقیل بن سوادۀ هذلی بسکری، مکنّی به ابوالقاسم. وی حافظ و ضابط و از مردم ’بسکرهالنخیل’ بود که شهری است به مغرب. صاحب تاج العروس بنقل از تاریخ الذهبی و ابن عساکر گوید که نام صحیح وی ’یوسف بن علی بن جباره’ است. و او را از ذریۀ ابوذؤیب هذلی دانسته اند. در تاریخ ذهبی آمده است که وی از کسانی بود که در طلب قراآت در جهان به سیاحت پرداخته اند و او در این گردش خود با سیصد و پنجاه قاری و شیخ ملاقات کرده است و کتاب ’الکامل فی المشهورهو الشواذ’ را تألیف کرد. وفات او درحدود سال 406 هجری قمری بوده است. (از تاج العروس) (از منتهی الارب)
ابن جُباره بن محمد بن عقیل بن سوادۀ هذلی بسکری، مکنّی به ابوالقاسم. وی حافظ و ضابط و از مردم ’بسکرهالنخیل’ بود که شهری است به مغرب. صاحب تاج العروس بنقل از تاریخ الذهبی و ابن عساکر گوید که نام صحیح وی ’یوسف بن علی بن جباره’ است. و او را از ذریۀ ابوذؤیب هذلی دانسته اند. در تاریخ ذهبی آمده است که وی از کسانی بود که در طلب قراآت در جهان به سیاحت پرداخته اند و او در این گردش خود با سیصد و پنجاه قاری و شیخ ملاقات کرده است و کتاب ’الکامل فی المشهورهو الشواذ’ را تألیف کرد. وفات او درحدود سال 406 هجری قمری بوده است. (از تاج العروس) (از منتهی الارب)
ابن محمد بن علی بن محمد علوی عمری شجری. ملقب به نجم الدین و مکنی به ابوالحسن ومشهور به ابن صوفی. در انساب تألیفاتی داشت و در سال 425 هجری قمری در قید حیات بود. او راست: 1- الشافی. 2- العیون. 3- المبسوط، در انساب. 4- المجدی فی انساب الطالبین. 5- المشجرات، در انساب. (از معجم المؤلفین از فوائدالرضویۀ عباس قمی ج 1 ص 323 و تذکرهالمتبحرین ص 490 و اعیان الشیعۀ عاملی ج 42 ص 32)
ابن محمد بن علی بن محمد علوی عمری شجری. ملقب به نجم الدین و مکنی به ابوالحسن ومشهور به ابن صوفی. در انساب تألیفاتی داشت و در سال 425 هجری قمری در قید حیات بود. او راست: 1- الشافی. 2- العیون. 3- المبسوط، در انساب. 4- المجدی فی انساب الطالبین. 5- المشجرات، در انساب. (از معجم المؤلفین از فوائدالرضویۀ عباس قمی ج 1 ص 323 و تذکرهالمتبحرین ص 490 و اعیان الشیعۀ عاملی ج 42 ص 32)
ابن عیسی بن سلیمان بن محمد بن سلیمان بن ابان نفری فارسی. مشهور به سکری و شاعرالسنه و مکنی به ابوالحسن. ادیب و شاعر متولد در ماه صفر سال 357 هجری قمری در بغداد. اصل او از نفر است که از بلاد فارس میباشد. وی در سال 413 هجری قمری در بغداد درگذشت. او را دیوان شعر بزرگی است. و نیز مناقضاتی با شعرای شیعۀ امامیه دارد. (از معجم المؤلفین از تاریخ بغداد خطیب بغدادی ج 12 ص 17 و اللباب ابن اثیر ج 2 ص 19) (از الاعلام زرکلی از تبیین کذب المفتری ص 248)
ابن عیسی بن سلیمان بن محمد بن سلیمان بن ابان نفری فارسی. مشهور به سکری و شاعرالسنه و مکنی به ابوالحسن. ادیب و شاعر متولد در ماه صفر سال 357 هجری قمری در بغداد. اصل او از نفر است که از بلاد فارس میباشد. وی در سال 413 هجری قمری در بغداد درگذشت. او را دیوان شعر بزرگی است. و نیز مناقضاتی با شعرای شیعۀ امامیه دارد. (از معجم المؤلفین از تاریخ بغداد خطیب بغدادی ج 12 ص 17 و اللباب ابن اثیر ج 2 ص 19) (از الاعلام زرکلی از تبیین کذب المفتری ص 248)
ابن محمد عبیدالله حکیم. وی در سال 1296 هجری قمری در قاهره متولد شد و به امر تدریس پرداخت و در سال 1372 هجری قمری در قاهره درگذشت. او راست: 1- آداب الفتی. 2- الانسان، در چهار جلد. 3- دلیل العمله و المعامله. 4- سعادهالزوجین، در سه جلد. (از معجم المؤلفین)
ابن محمد عبیدالله حکیم. وی در سال 1296 هجری قمری در قاهره متولد شد و به امر تدریس پرداخت و در سال 1372 هجری قمری در قاهره درگذشت. او راست: 1- آداب الفتی. 2- الانسان، در چهار جلد. 3- دلیل العمله و المعامله. 4- سعادهالزوجین، در سه جلد. (از معجم المؤلفین)
ابن محمد بن احمد بن علی بن یحیی بکری زیدی یمنی. متوفی در بیست وهشتم رمضان سال 882 هجری قمری او راست: 1- شرح مقدمهالازهار. 2- شرح مقدمۀ بیان ابن مظفر. 3- شرح منهاج قرشی. (از معجم المؤلفین بنقل از البدرالطالع شوکانی ج 1 ص 492) ابن محمد یمنی بکری. متوفی در سال 883 هجری قمری او راست: 1- شرح مقدمهالازهار. 2- شرح مقدمهالبیان ابن مظفر. 3- شرح منهاج قرشی. (از معجم المؤلفین بنقل از هدیهالعارفین ج 1 ص 737) ابن محمود بن محمد بن مسعود بن محمود بن محمد بن محمد بن محمد بن عمر شاهرودی بسطامی هروی رازی فخری بکری حنفی، مشهور به مصنفک و ملقّب به علاءالدین. رجوع به علی مصنفک شود
ابن محمد بن احمد بن علی بن یحیی بکری زیدی یمنی. متوفی در بیست وهشتم رمضان سال 882 هجری قمری او راست: 1- شرح مقدمهالازهار. 2- شرح مقدمۀ بیان ابن مظفر. 3- شرح منهاج قرشی. (از معجم المؤلفین بنقل از البدرالطالع شوکانی ج 1 ص 492) ابن محمد یمنی بکری. متوفی در سال 883 هجری قمری او راست: 1- شرح مقدمهالازهار. 2- شرح مقدمهالبیان ابن مظفر. 3- شرح منهاج قرشی. (از معجم المؤلفین بنقل از هدیهالعارفین ج 1 ص 737) ابن محمود بن محمد بن مسعود بن محمود بن محمد بن محمد بن محمد بن عمر شاهرودی بسطامی هروی رازی فخری بکری حنفی، مشهور به مصنفک و ملقّب به علاءالدین. رجوع به علی مصنفک شود